Hyrax

Wat is een hyrax?

Een hyrax wordt gebruikt wanneer de bovenkaak ten opzichte van de onderkaak te smal is. Het doel van deze beugel is de bovenkaak te verbreden. Dit is mogelijk door het geleidelijk breder maken van een nog niet dichtgegroeide schedelnaad, die midden in het verhemelte loopt. Daartoe wordt elke dag de beugel aangedraaid met behulp van een speciaal sleuteltje. Wanneer er voldoende verbreed is, wordt gestopt met het aandraaien van de beugel. De beugel blijft dan nog 6 tot 9 maanden zitten en in die periode groeit er nieuw bot aan in de verbreedde verhemelte-naad.
Een hyrax kan eventueel worden gecombineerd met brackets.

Hoe wordt een hyrax geplaatst?

  • Tijdens de 1e afspraak wordt ruimte tussen de kiezen gemaakt met behulp van separatie-elastiekjes (zie verder het onderwerp Separeren).
  • Tijdens de 2e afspraak worden de separatie-elastiekjes verwijderd en een gebitsafdruk van de bovenkaak gemaakt. Met een speciale lepel wordt een pasta op de tanden en kiezen aangebracht die snel uithardt. Aan de hand van deze gebitsafdruk wordt in het laboratorium een (gips)gebitsmodel gemaakt. Hierop wordt uiteindelijk de beugel gemaakt. Tot slot worden de separatie-elastiekjes weer teruggeplaatst.
  • Tijdens de 3e afspraak worden de separatie-elastiekjes verwijderd. De assistente poetst met puimsteen en plaatst tenslotte de hyrax met speciale lijm.

Hoe moet ik een hyrax dragen/gebruiken?

  • De beugel wordt twee keer per dag, ’s ochtends en ’s avonds, één slag uitgedraaid door een ouder of verzorger.
  • Uitdraaien gaat als volgt: in het midden van de beugel zit een schroef met vier gaatjes. Je steekt het sleuteltje in het gaatje dat je kunt zien en draait vervolgens het sleuteltje naar achteren (richting keel) tot je het volgende gaatje kunt zien. Daarna haal je het sleuteltje er weer uit. Dit is één slag.

Waar moet ik in het begin aan wennen als ik een hyrax krijg?

  • Tijdens het uitdraaien van de beugel kun je een tinteling of druk voelen in je bovenkaak, je neus(brug) of zelfs in je voorhoofd. Na een paar minuten verdwijnt dit gevoel weer vanzelf.
  • Omdat bij elke uitdraai van de beugel de twee delen van je bovenkaak uit elkaar worden geduwd, ontstaat er al vrij snel een spleetje tussen je boventanden. Dit spleetje gaat later weer spontaan dicht.
  • De eerste paar dagen is het even wennen met praten en slikken. Je tong moet namelijk een nieuw plekje in je mond zien te vinden.
  • Ook kunnen je wangen aan de binnenkant een klein beetje geïrriteerd raken. De assistente heeft daarvoor wax meegegeven, die je ter bescherming op je beugel kunt aanbrengen.

Tegen welke problemen kan ik aanlopen als ik een hyrax krijg?

  • Check regelmatig voorzichtig met je vingers of de bandjes nog op hun plek zitten. Als een bandje losraakt, neem dan even contact op met de praktijk. Wanneer dit gebeurt in een periode dat de beugel nog aangedraaid moet worden, stop dan onmiddellijk met draaien! Bel ook als het eigenlijk de dag van de controle is: voor een reparatie hebben we namelijk meer tijd nodig. En vergeet niet het losgeraakte bandje mee te nemen!
  • Mocht je het sleuteltje zijn kwijtgeraakt, neem dan even contact op met de praktijk.

Waar moet ik bij het eten en drinken op letten met een hyrax?

  • Je kunt met een hyrax gewoon alles eten, maar wees wel voorzichtig met taai of kleverig voedsel zoals dropjes, winegums, toffee, kauwgum (!) e.d.
  • Het drinken van koolzuurhoudende dranken is op zich geen probleem, wel heeft een “light” product hierbij de voorkeur (daar zit namelijk geen suiker in).

Hoe kan ik het best mijn gebit schoonhouden met een hyrax?

  • Goed poetsen is bij een hyrax heel belangrijk. Poets minimaal twee keer per dag en vergeet (indien van toepassing) daarbij zeker ook de kiezen achter de bandjes niet! En met een ragertje kun je handig tussen je verhemelte en de beugel door komen.
  • Bij onvoldoende mondhygiëne kunnen rondom de beugel gaatjes ontstaan. Om dit te helpen voorkomen kun je eventueel één keer per dag, ’s avonds na het poetsen, spoelen met een fluorideoplossing (verkrijgbaar bij de drogist).